Mevdû’ hadîs ne demektir?

Mevdû’ hadîs ne demektir? 

Meselâ, bu büyük âlimlerden Kâdî Beydâvî, 

“beyyedallahü vecheh” [Allahü teâlâ onun yüzünü 

nûrlandırsın demekdir] ismine ve düâsına 

yakışacak kadar yüksekdir. Müfessirlerin baş

tâcıdır. Tefsîr ilminde, en büyük makâma 

yükselmişdir. Her meslekde seneddir. Her 

mezhebde önderdir. Her düşüncede rehberdir. 

Her fende mâhir, her üsûlde bürhân, önceki ve 

sonraki âlimlere göre sağlam, kuvvetli ve yüksek 

tanınmışdır. Böyle derin bir âlimin tefsîrinde 

mevdû’ hadîs var demek, büyük bir cesâretdir. 

Dinde derin bir uçurum açmakdır. Böyle sözleri 

söyliyenin dili, inananın kalbi, dinliyenin kulakları

tutuşsa yeridir. Acabâ, bu büyük ilm sâhibi, 

mevdû’ hadîsleri sahîhlerinden ayıramaz mı idi? 

Evet diyenlere ne demelidir? Yoksa, hadîs 

uyduracak kadar ve böyle yapanlar için, 

Peygamberimizin “sallallahü aleyhi ve sellem” 

bildirdiği ağır cezâlara aldırış etmiyecek kadar, 

8 dîninin kuvveti ve Allah korkusu yok mu idi? 

Yokdu demek, ne kadar şenâ’ât, çirkinlik olur. 

Böyle söyliyen kimsenin dar havsalası, kalın 

kafası, bu hadîs-i şerîflerdeki ma’nâları çok 

gördüğünden, bir çâre arayarak, mevdû’ 

demekden başka çâre bulamaz. 

Mevdû’ kelimesinin, bir lügat ma’nâsı, bir de, 

ıstılâh [ya’nî her ilme mahsûs, ayrı bir] ma’nâsı

vardır. Ya’nî, (Üsûl-i hadîs) ilminin verdiği 

ma’nâsı vardır. Lügatde, mevdû’, bir yere 

sonradan konulmuş, uydurma demekdir. Ya’nî, 

Server-i âlemin “sallallahü aleyhi ve sellem” 

mubârek ağzından çıkmayıp da, bir zındık, bir 

münâfık, bir yalancı tarafından iftirâ olarak 

konulmuş ve hadîs denilmişdir. Bu ise, iki yol ile 

anlaşılabilir. Birincisi: Hadîs-i şerîfin sâhibi olan 

Fahr-i Rusül “sallallahü aleyhi ve sellem”, (bu 

benim hadîsim değildir), ya’nî, bunu ben 

söylemedim, demesi iledir. İkincisi: Nübüvvetin 

ve risâletin başladığı günden beri, âhırete teşrîf 

9 edinceye kadar, hergün, Resûlullah efendimizin 

yanında bulunup, her sözüne, her hâline, her 

huyuna, titizlikle dikkat ederek, yazılanlar 

arasında, bu mevdû’ hadîsin bulunmaması ile 

anlaşılır ki, bu yol ile de anlamak elbette mümkin 

değildir. O hâlde, nasıl mevdû’ denilebilir? Böyle 

söze kimse kıymet vermez. 

Server-i âlemin “sallallahü aleyhi ve sellem” 

nübüvvetinin başladığından vefâtına kadar, 

mubârek ağızlarından sâdır olan her söz ve sükûn 

ve hareketleri hep hadîsdir. Hadîs ilmini ta’rîf 

ederken, (Onun “sallallahü aleyhi ve sellem” 

sözlerini ve hâllerini bildiren ilmdir) 

buyurmuşlardır